"بزرگترین فیلسوف حال حاضر جهان" حکیم ارد بزرگ

The philosopher Hakim Orod Bozorg Khorasani

استاد عالیقدر فیلسوف "حکیم اُرُد بزرگ" خراسانی بزرگترین فیلسوف حال حاضر جهان است .

او مکتب فلسفی اُرُدیسم را بنیان نهاد، فلسفه اُرُدیسم هم اکنون یکی از پرطرفدارترین مکاتب فلسفی حال حاضر جهان است . فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ توانست اشکالات فلسفه کهن ایران را ، به شکلی مدرن بر طرف نموده و فُرمی نوین به آن ببخشد تا فلسفه ایران بتواند همواره خود را در طی زمان، بروز نموده و همپای دیگر دانش ها کارکرد واقعی خود را داشته باشد .

واقعیت آن است که تا اوایل دهه هشتاد خورشیدی، تنها جسدی از فلسفه باقی مانده بود، بیشتر متخصصین عرصه فلسفه خود را جامعه شناس و یا کارشناس حوزه تاریخ و مسائل اجتماعی می نامیدند اما اندیشه ها و سخنان فیلسوف حکیم اُرد بزرگ توانست خون گرم و تازه ایی باشد در شریانهای بی جان فلسفه کشورمان ...

در واقع فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ ، حکمت و فلسفه ایرانی را دوباره قابل استناد نمود، او  پس از قرن ها و هزاران سال فسردگی و جمود در عالم فلسفه، بهار  پر شکوفه این عرصه  را پدید آورد که شمیم آن همچنان می تراود.

او محبوبترین فیلسوف تاریخ ایران هم هست و سیل جمعیت هر کجا که برود او را چون نگینی در بر می گیرند . اکنون تصاویر و فیلمهای  استقبال 30 هزار نفری از فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ در  شبکه های اجتماعی دست بدست می شود.

​

​

کتاب سرخ حاوی اندرزها و پندهای فیلسوف بزرگ است . این کتاب بسیار ارزشمند دوستداران فراوان در سراسر جهان دارد و به زبانهای گوناگون ترجمه شده است.

​

  «نقل قول هایی پیرامون فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ خراسانی»

احمد شاه مسعود می گوید :

من و ارد [حکیم ارد بزرگ ایرانی] زاده یک سرزمین بزرگ هستیم .
احمد شاه مسعود چند ماه پیش از شهادتش می گوید : هنگامی که نوشته های ارد دانا را می خوانم می بینم آرزو هایم را نوشته است .


بی نظیر بوتو می گوید :



ما با کشورهای منطقه و بخصوص ایران ، اساطیر ، فرهنگ و تاریخی مشترک داریم من هم همانند بزرگانی نظیر "اقبال لاهوری" و "ارد بزرگ" تمایل دارم کشورهای ما بر اساس فرهنگ و ریشه های مشترک هر روز بیشتر از پیش به هم نزدیک شوند .


احمد ولی مسعود می گوید :



احمد ولی مسعود (برادر شهید احمد شاه مسعود، کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری افغانستان و رئیس بنیاد احمد شاه مسعود) در توییتر خویش می نویسد: انتخابات آزاد ، تنها راهکار ادامه ماندگاری فرمانروایان است. حکیم ارد بزرگ




دکتر بصیر کامجو می گوید :



ما آگاهیم که گوهر فلسفه اُرد بزرگ بربنیاد سه درون مایه :
جهان هستی ، انسانیت و آزادی ترکیب یافته است.
و واژه پاکیزۀ عشق در امتزاج هر سه درون مایه ، ارزشی است که روند جوهر انسانگرایی فلسفه اُردبزرگ را بسوی کمال هدایت می نماید .
بناً فلسفه اُرد بزرگ از دید ما یک نگرش انسانی برای همگرایی ، همزیستی ، همآیشی ، پهلوی هم بودن ، برای هم بودن و با هم بودن را در جو آزادی و انسانیت  ، به جهان بشریت پیشکش می نماید. تبلیغ و ترویج اندیشه اُرد بزرگ ! رسالت اخلاقی و انسانی همه کارآگاهان را تشکیل می دهد که با بینش دگردوستی وشناخت عقلانی از کرامت و نجابت انسان ، به زندگی عشق می ورزند و با نیت بی غش درخت دوستی و آزادی را ، آبیاری می نمایند.


ژنرال عبدالصبور نصرتی می گوید :



در فیسبوک ژنرال عبدالصبور نصرتی (از فرماندهان ارشد نظامی افغانستان و قوماندان امنیه جدید ولایت پنجشیر) می خوانیم: ((شکست های زندگی، درهای پیروزی را می گشاید و خودپسندی درهای پیروزی را یکی پس از دیگری می بندد. ارد بزرگ)) و در پیامی دیگر((برای نابودی دشمن اندیشه خود، بیاموز و پژوهش کن ! و برای گریز از دشمن مال و زندگیت به هنجارهای قانونی پناه ببر و دوری پیشه کن. ارد بزرگ))




دکتر شبرنگ عطایی می گوید:



دکتر شبرنگ عطایی (پژوهشگر و محقق افغانستان) : ارد بزرگ اسطوره عصر درعرصه وحدت دوباره فرهنگ والای پارسی درمنطقه است . پارسی زبانان امروز بیشتر از هر وقت بوجود شخصیت هایی چون ارد در ایران و شکوه شهید گشته احمد شاه مسعود در افغانستان که دوست و همفکر ارد بزرگ بود ضرورت دارند .دولت ها و مردم فرهنگ دوست ارین باید نظریه های این دو شخصیت تاربخ عصر حاضر را در عمل پیاده کنند.


فرزانه شیدا (ادیب و سراینده ایرانی مقیم کشور نروژ) می گوید:



چیزی که انسان نیازمند آن در طول راه سفر عمر خویش است و در درون « خویش» خود همواره در این باور زندگی میکند که امید و آرزو را می توان رنگی از حقیقت داد و بر اساس خواسته های زندگی خود گام برمی دارد و در راه سرنوشت انسان می بایست فانوس وچراغی از سخنان *ارد بزرگ ,این عالم بزرگ اندیشه را در سیاهی های دنیای ناشناخته ای که به شناخت آن نیازمندیم به همراه داشته باشد وحتی کلمه به کلمه ی آنرا به خاطر و دل بسپارد و هر کجا در جائی و منطقه ای از زندگی دچار سستی و نا امیدی شد به مرور دوباره ی افکار و ایده های حکیم ارد بزرگ بنشیند چرا که تمامی این جملات طلائی و این پندهای زّرین به «معرفت انسانی »در میدان خرد یک به یک , جنبه علمی و کاربردی ثابت شده ای را در علوم پایه زندگی داراست و بر این اساس می توان «*حکیم ارد بزرگ را اسطوره راه و اندیشه » نامید.


شکوهه عمرانی (فعال اجتماعی کشور سوییس ، شاعر و مترجم) می گوید:



اندیشه ها و افکار ارد بزرگ بسیار متعالی است و امیدوارم روزی خواسته های وی در مورد همگرایی ، اتحاد و حقوق تاریخی به مرحله ی اجرا در آید و آنروز روز سربلندی و غرور هر فرد ایرانی و وطن دوست خواهد بود و بازگشت ایران به عظمت و شکوه دیرین و بازیابی جایگاه واقعی خویش در دنیا . بسیار خوشوقتم که موفق به ترجمه ی بخشی از سخنان ارد بزرگ گردیدم .


الیان ایژن هیر می گوید:



الیان ایژن هیر (رئیس انجمن هنری ارت کلوب و رئیس انجمن دفاع از منافع منطقه ی شامپل در شهر ژنو - کشور سوییس) می گوید: در بین سخنان ارد بزرگ ، هنگامیکه از صلح و هارمونی برای همگان صحبت می کند بیشتر بر دلم نشسته است .

بهرنگ نامداری (طراح و گرافیست) می گوید:

با آثاری براستی زیبا درباره اندیشه های استاد فیلسوف حکیم ارد بزرگ می گوید :

(برای دیدن تصاویر در ابعاد بزرگتر بر روی آنها کلیک کنید)
 

یاسمین آتشی (نویسنده و پژوهشگر تاریخ) می نویسد :

در مورد اندیشه ها و افکار حکیم ارد بزرگ مطالعات فراوانی داشته ام و به شخصه فکر می کنم ایشان بزرگترین متفکر حال حاضر ایران هستند .


طارق ساغری (پژوهشگر و نویسنده مقاله دو دوست ایرانشهری) می گوید :


حکیم اُرُد بزرگ یکی از بزرگترین و معروفترین فلاسفه تاریخ ایرانشهر بزرگ است ... شهید فرمانده مسعود هم در مورد حکیم اُرُد بزرگ چنین گفت: من و اُرُد زاده یک سرزمین بزرگ هستیم و هنگامی که نبشته های اُرُد دانا را می خوانم، می بینم آرزو هایم را نبشته است.
فرمانده مسعود باری دیگر گفته بود ایران و خراسان بزرگ «افغانستان کنونی» هیچوقت از هم جدا نبوده و نیستند من به دوستم اُرُد حکیم گفتم کاش این فاصله ها بین مردم سرزمین ما نبود...

دشمنان زبان پارسی و فرهنگ ایرانشهری که چشم دیدن اتحاد پارسی‌زبانان را نداشتند، آرام ننشسته و با یک حمله بزدلانه شیر میدان رزم پنجشیر را از شیر میدان حکمت و فلسفه شیروان جدا کردند و چنان داغ جگر سوزی در دل چهارمین حکیم ایران‌زمین گذاشتند که فریاد زد و گفت «روزی که سینه احمدشاه مسعود دریده شد؛ اُرُد را سیلی از اشک با خود برد.»
روح مسعود شهید شاد و عمر اُرُد بزرگ دراز باد.

طارق ساغری (فعال اجتماعی، زاده شده در شهر هرات) در مقاله «دو دوست ایرانشهری»می نویسد :

[حکیم اُرُد بزرگ نه تنها در ایران بلکه در بین مقامات، دانشگاهیان و عموم تحصیل کرده های، کشورهای خراسان بزرگ «افغانستان کنونی»، تاجیکستان، پاکستان، ازبکستان و ترکمنستان هوادارن زیادی دارد.
حکیم اُرُد بزرگ از دوستان نزدیک شهید احمد شاه مسعود اسطوره مبارزات آزادیبخش خراسان بزرگ «افغانستان کنونی» بود. حکیم اُرُد بزرگ نخستین کسی بود که به شهید احمدشاه مسعود لقب شیر دره پنجشیر را داد که اکنون این لقب در بین جهانیان محبوبیت خاصی را داراست.

شهید فرمانده مسعود هم در مورد حکیم اُرُد بزرگ چنین گفت: من و اُرُد زاده یک سرزمین بزرگ هستیم و هنگامی که نبشته های اُرُد دانا را می خوانم، می بینم آرزو هایم را نبشته است.
فرمانده مسعود باری دیگر گفته بود ایران و خراسان بزرگ «افغانستان کنونی» هیچوقت از هم جدا نبوده و نیستند من به دوستم اُرُد حکیم گفتم کاش این فاصله ها بین مردم سرزمین ما نبود.

از سخنان سپه‌سالار آزادی شهید فرمانده مسعود چنین استنباط می شود که او نیز مانند حکیم اُرُد بزرگ به مرز های سیاسی که استعمار انگلیس در زمان چنبره‌اش بر هندوستان میان ایران و خراسان بزرگ «افغانستان کنونی» کشیده است باور نداشته و خواهان محو این مرز‌کشی‌های ساختگی بوده است.]

در سایت پژوهشی و وزین «سرزمین آریان» با مدیریت  و مسئولیت دکتر بصیر کامجو می خوانیم :

نگرشی بر اندیشه های اُرد بزرگ  فیلسوف سرزمین  آریان و جهان
حکیم ارد بزرگ بزرگترین فیلسوف سرزمین آریان  و جهان است این روزها آنقدر از ایده و ابتکار دیوار مهربانی او که در سال 1390 ارایه نمود و در سال 1394 در همه جای ایران به انجام رسید و موج آن  از غرب تا آمریکا و از شرق تا کشور چین ادامه یافت در محافل گوناگون صحبت می شود که خیلی ها فکر می کنند   بزرگترین خدمت فیلسوف بزرگ به ایرانیان و بشریت این بوده حال آنکه  نظریه قاره کهن او که خودش یک تحول بزرگ جهانی در پی دارد . حکیم ارد بزرگ توانست اشکالات فلسفه کهن ایران را به شکلی مدرن بر طرف نموده و فُرمی نوین به آن ببخشد تا بتواند همواره خود را در طی زمان، بروز نموده و همپای دیگر دانش ها کارکرد واقعی خود را داشته باشد متاسفانه فلسفه ایران به خاطر سکته ها و انکار شدن های پیاپی تاریخی، دچار کهولت و سردی شده بود  واقعیت آن است که تا اوایل دهه هشتاد خورشیدی تنها جسدی از فلسفه باقی مانده بود کمتر فیلسوفی خود را فیلسوف معرفی می نمود بیشتر متخصصین عرصه فلسفه خود را جامعه شناس و یا کارشناس حوزه تاریخ و مسائل اجتماعی می نامیدند اما اندیشه ها و سخنان فیلسوف کشورمان حکیم ارد بزرگ توانست خون گرم و تازه ایی باشد در شریان های فلسفه بی جان کشورمان و اینگونه بود که فلسفه ایران بار دیگر از جای برخاست  در واقع او حکمت و فلسفه ایرانی را دوباره قابل استناد نمود  از این رو حکیم ارد بزرگ را “پدر فلسفه نوین” ایران می نامند . حکیم ارد بزرگ تنها فیلسوف تاریخ ایران است که جملاتش بر سر زبانهای ایرانیان افتاده و همگان از آنها بهره می گیرند تا پیش از حکیم ارد بزرگ جوانان و حتی نسل تحصیل کرده ما رفرنس ها و کلید واژه های قصار خویش را بیشتر از منابع غربی و فلاسفه اروپا وام می گرفتند اما امروز جملات خردمندانه و قصار حکیم ارد بزرگ میدان را از آنها گرفته است چرا که با فرهنگ و روحیه ایرانیان و کشورهای آسیای میانه آمیخته شده است.
 

بیشتر دوستداران فیلسوف «حکیم ارد بزرگ خراسانی»، دکتر «بصیر کامجو» سیاستمدار نام آشنا، تاریخ شناس و نخبه سرشناس کشور افغانستان را می شناسند .

دکتر بصیر کامجو در سال 1961 میلادی در ولایت پنجشیر بدنیا آمد زبان مادری او فارسی است  تحصیلات عالی خود را در دانشگاه های سن پترزبورگ، پراگ ، هامبورگ و مسکو با درجه تحصیلی دکتر در رشته علوم سیاسی، حقوق و فلسفه به اتمام رسانده است . لازم به ذکر است "دکتر بصیر کامجو" 11 جلد کتاب پر ارزش در حوزه های گوناگون بهمراه 119 مقاله وزین نگاشته است که بازتابهای گسترده بهمراه داشته است.

- در لغت نامه دهخدا (آنلاین) نوشته است :  ارد بزرگ ( به ضم ا) از مشاهیر برجسته معاصر ایران دارای نظریه قاره کهن و نظریه کهکشان بزرگ اندیشه‌است. زادگاه وی شهر توس نو (مشهد ) می باشد ولی پدر وی از اهالی شیروان بوده است... او از دوستان نزدیک احمد شاه مسعود وزیر دفاع افغانستان بوده‌است ارد بزرگ در آسیای میانه و بخصوص در بین مقامات و دانشگاهیان افغانستان و تاجیکستان هواداران بسیاری دارد.

در مورد حکیم ارد بزرگ کتابهای بسیاری نوشته شده است و از آن جمله به موارد زیر می توان اشاره کرد :

کتاب یازده جلدی "بعد سوم آرمان نامه ارد بزرگ "

"فرزانه شیدا" (متولد 1340) سراینده و نویسنده ایرانی مقیم کشور نروژ (شهر اسلو) کتاب یازده جلدی "بُعد سوم آرمان نامه ارد بزرگ " را نوشته اند .

کتاب "کاوشی بر آرای بزرگترین فیلسوف جهان"

"فاطمه مشایخی" پژوهشگر کشورمان در کتاب خود (کاوشی بر آرای بزرگترین فیلسوف جهان) مجموعه ای از 500 سخن برگزیده از استاد فیلسوف حکیم ارد بزرگ خراسانی را گردآوری نموده است.

ترجمه کتاب سخنان فیلسوف به زبان فرانسه

"شکوهه عمرانی" ، همکار فرهنگی سازمان ملل متحد و همچنین از فعالین اجتماعی سوییس و بخصوص شهر ژنو ، مجموعه سخنان فیلسوف حکیم ارد بزرگ خراسانی را به زبان فرانسه ترجمه کرده است.

کتاب "پند بزرگان از روزنامه اطلاعات"

"اسماعیل هاشمی" پژوهشگر و محقق در کتاب خود (پند بزرگان از روزنامه اطلاعات) از جملات و سخنان زیبای استاد فیلسوف حکیم ارد بزرگ خراسانی، فراوان یاد نموده است.

کتاب "داستانهای کوتاه از تاریخ ایران باستان"

"یاسمین آتشی" در کتاب خود (استانهای کوتاه از تاریخ ایران باستان) از صدها سخن از فیلسوف حکیم ارد بزرگ استفاده نموده است.

کتاب "میهن نامه ارد بزرگ"

"مسعود اسپنتمان" محقق کشورمان نیز کتابی با عنوان "میهن نامه ارد بزرگ" نوشته است.

کتاب "مکاتب فلسفی"

"هادی کازرونی شامیری" نویسنده و مولف کتاب ارزشمند (مکاتب فلسفی) است. کتابی که بر روی جلد خود تصویری قدیمی از استاد فیلسوف حکیم ارد بزرگ خراسانی را دارد . این کتاب دارای 50 بخش است که از اتبات گرایی ، اخلاق گرایی اقتصادی و اصالت تجربه شروع و تا هرمنوتیک کلاسیک ، هرمنوتیک فلسفی ، هرمنوتیک نوین و هگلی های جوان ادامه می یابد و پایان بخش کتاب فهرست منابع آن است.

کتاب "سخنان ائمه معصوم، مشاهیر، بزرگان ایران و جهان"

"ابراهیم (سعید) رمضانی" در کتاب خود (سخنان ائمه معصوم، مشاهیر، بزرگان ایران و جهان) ضمن انتشار زندگینامه مختصری از استاد فیلسوف حکیم ارد بزرگ از جملات و سخنان بسیاری از ایشان یاد نموده است. (بر روی جلد کتاب تصویر فیلسوف حکیم ارد بزرگ را در کنار نلسون ماندلا و ماهاتما گاندی می بینیم)

کتاب "در جستجوی مروارید سخن"

"شکوهه عمرانی" ادیب و شاعر ایرانی مقیم کشور سوییس ، در کتاب "در جستجوی مروارید سخن" تفاسیر کوتاه بر سخنان فیلسوف حکیم ارد بزرگ خراسانی نوشته است .

کتاب "جادوی سخن"

"شکوهه عمرانی" شاعره معاصر ، در کتاب "جادوی سخن" بسیار زیبا تلفیقی از سخنان استاد فیلسوف حکیم ارد بزرگ و اشعار خود پدید آورده است.

و باز همچنین مجموعه ایی سه جلدی سخنان بزرگان 1 2 3 به زبانهای فرانسوی و فارسی که از سخنان ارد بزرگ و دیگر بزرگان جهان تشکیل شده است را به پایان برسانند .

Chokouh DAGHIGH - Christian ZAUGG

شکوهه عمرانی (دقیق ) در حال اهدای ترجمه کتاب آرمان نامه حکیم ارد بزرگ به کریستیان زوگ رهبر حزب دآل کشور سوییس و عضو ارشد شورای شهر ژنو  

کانال تلگرامی اُرُدیست نوشت تصاویری از عکس های  فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ خراسانی بر روی جلد برخی از کتاب ها را منتشر نموده است که آنها را در اینجا بازنشر می کنم .

  تصویری قدیمی از فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ خراسانی بر روی جلد کتاب «مکاتب فلسفی»
نویسنده و مولف: «هادی کازرونی شامیری»

این کتاب دارای 50 بخش است که از اتبات گرایی ، اخلاق گرایی اقتصادی و اصالت تجربه شروع و تا هرمنوتیک کلاسیک ، هرمنوتیک فلسفی ، هرمنوتیک نوین و هگلی های جوان ادامه می یابد و پایان بخش کتاب فهرست منابع آن است.
ناشر: گیوا
سال چاپ: مرداد 1396

  تصویری قدیمی از فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ خراسانی بر روی جلد کتاب «گزیده سخنان حکیمانه و فیلسوفانه»
پژوهش و نگارش: «لیلا معتمد»
"لیلا معتمد" (کولیوند) استاد دانشگاه (رشته الهیات و فلسفه) در کتاب خود (گزیده سخنان حکیمانه و فیلسوفانه) از جملات و سخنان زیبای استاد فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ، بسیار یاد نموده است.
ناشران: قلم اعظم، هاویر
سال چاپ: 1399

  تصویر فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ خراسانی بر روی جلد کتاب «یک‌صد مرد تأثیرگذار در تاریخ»
اثر «میشل اچ هارت» با ترجمۀ دکتر محمدحسین آهویی
 این کتاب شرح احوال و آثار یک صد نفر از مؤثرترین شخصیت‎های تاریخ جهان است‎.
ناشر این کتاب «موسسه نشر واژه» در کشور افغانستان است.
 درباره نشر واژه : موسسه نشر واژه با مدیریت «قاسم فرزام» در طی 14 سال گذشته صدها هزار نسخه کتاب با ارزش در کشور افغانستان منتشر نموده است.

  تصویری قدیمی از فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ خراسانی بر روی جلد کتاب «زیباترین جملات از بزرگان ایران»
گردآوری: شهرزاد محمد حسینی
ناشر: آلا قلم
موضوع : کلمات قصار ، نکته‌گویی‌ها و گزینه‌گویی‌ها
سال نشر: 1395

تصویری قدیمی از فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ خراسانی بر روی جلد کتاب «سخنان ماندگار از بزرگان جهان»

گردآوری: شهرزاد محمد حسینی

  تصویری قدیمی از فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ خراسانی بر روی جلد کتاب «سخنان ماندگار از بزرگان جهان»
گردآوری: شهرزاد محمد حسینی
ناشر: آلا قلم
موضوع: کلمات قصار، نکته‌گویی‌ها و گزینه‌گویی‌ها

سال نشر: 1396

  تصویری قدیمی از فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ خراسانی بر روی جلد کتاب «سخنان ائمه معصوم، مشاهیر، بزرگان ایران و جهان»
تدوین : "ابراهیم (سعید) رمضانی"
ناشر: نوین پویا
سال چاپ: 1393

  تصویری قدیمی از فیلسوف حکیم اُرُد بزرگ خراسانی بر روی جلد کتاب «کلام فرزانگان»
 نویسنده: محمدتقی باقری
موضوع : مدیریت - کلمات قصار رهبری - کلمات قصار
ناشر : امیرعلی
تاریخ نشر: ۱۳۹۳/۱۱/۲۶

و چند نکته کوتاه در مورد حکیم ارد بزرگ :

- مطلبی در این مورد از سایت پایگاه اطلاع رسانی ائتلاف ملی افغانستان به رهبری دکتر عبدالله عبدالله؛ رهبر ائتلاف ملی افغانستان را با هم می خوانیم :

دوستی احمد شاه مسعود و حکیم ارد بزرگ

در مورد دوستی حکیم ارد بزرگ که بزرگترین فیلسوف و حکیم زنده ایران است با احمدشاه مسعود خیلی نوشته اند و قضاوتهای گوناگون داشته اند عده ایی در افغانستان می گویند احمدشاه مسعود در روزهای تنهایی و سختی پس از حمله طالبان که با سقوط کابل و از دست رفتن بخش زیادی از کشور همراه بود مورد حمایت معنوی ارد بزرگ قرار گرفت و حکیم هدایایی برای او فرستاد که شرح آن در صدها سایت آمده است و مخالفین همانند احزاب کمونیستی نیمه جان فعلی افغانستان و همچنین پشتون های تند روی مورد حمایت پاکستان و امارات متحده عربی که مخالف تاجیک ها و زبان دری و فارسی هم هستند دوستی این دو را نوعی حمایت دولت ایران از جنبش شمال و شخص احمدشاه مسعود دانسته اند .

بهرشکل دوستی نخبگان ایران و افغانستان از دیرباز بوده و هم اکنون نیز هست و کشورهای دشمن ، همانند کشورهای عربی و انگلیس نمی توانند این رابطه را مخدوش و زشت نمایند .

در ادامه این نوشته باید گفته شود : داکتر عبدالله عبدالله؛ از نزدیکترین یاران آمر صاحب شهید احمدشاه مسعود و همچنین شهید پروفسور برهان الدین ربانی است . او از پدری پشتون (قندهار) و مادری تاجیک (پنجشیر) بدنیا آمده است و هم اکنون 59 سال دارد .

​

​